Przeciwdziałanie Przemocy Domowej
Pod pojęciem przemocy domowej należy rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
– wobec których jest stosowana przemoc domowa (art. 2 ust. 1 pkt 2 u.p.p.d.).
CYKL PRZEMOCY
Przemoc w rodzinie rzadko bywa zjawiskiem incydentalnym, jednorazowym. Często ma swoją długą historię. Zignorowanie pierwszych aktów przemocy powoduje rozwój zjawiska według tzw. cyklu przemocy
Pierwszą fazę cyklu przemocy charakteryzują częstsze niż dotąd sytuacje konfliktowe oraz wyczuwalny wzrost napięcia w związku. Sprawca przemocy staje się drażliwy, każdy szczegół jest pretekstem do wszczęcia konfliktu i awantury. Reakcją osoby doświadczającej przemocy zazwyczaj jest chęć opanowania sytuacji za wszelką cenę, czemu towarzyszy poczucie winy za złe samopoczucie partnera i jego wybuchy agresji.
Napięcie, które narastało podczas poprzedniej fazy osiąga punkt kulminacyjny. Dochodzi do eksplozji zachowań agresywnych, które mogą zakończyć się dramatycznie: pobiciem, trwałym uszkodzeniem ciała, a nawet śmiercią.
Osoba doznająca przemocy podejmuje różne zabiegi mające uspokoić partnera, jednak nie przynoszą one oczekiwanego efektu. Doświadczający przemocy często pozostaje w szoku. Odczuwa wstyd, przerażenie, złość i bezradność.
Sprawca zdaje sobie sprawę, że przekroczył granicę i zaczyna okazywać skruchę. Przynosi prezenty, zachowuje się tak, jakby przemoc nigdy nie miała miejsca. Dba o skrzywdzonego partnera, spędza z nim czas, utrzymuje satysfakcjonujące kontakty seksualne itp. Przez takie zachowanie osoba dotknięta przemocą zaczyna wierzyć, że partner się zmienił, a niedawny akt przemocy był tylko incydentem.
Faza ta ma szczególne znaczenie dla dalszej eskalacji przemocy. Dochodzi do rodzenia się złudnej nadziei w osobie doświadczającej przemocy, wiary w to, że sytuacja wróciła do normy, a przemoc już nigdy nie się nie powtórzy. Prawdziwe zagrożenie, jakie niesie ze sobą faza „miodowego miesiąca” jest związane z tym, że przemoc w następnym cyklu jest zazwyczaj gwałtowniejsza. Z czasem okresy „miodowego miesiąca” stają się coraz krótsze, w końcu zanikają.
KONSEKWENCJE DOŚWIADCZANIA PRZEMOCY W RODZINIE
Osoby dotknięte problemem przemocy często zachowują się w sposób, który jest trudny do zrozumienia dla otoczenia. Bywa, że zmieniają zdanie, bronią osób, które stosują wobec nich przemoc, tłumaczą ich zachowanie. Osoby krzywdzone nierzadko pozostają bierne w podejmowaniu decyzji mogących zmienić sytuację, rezygnują z działania przekonane o jego bezskuteczności, obarczają się winą za „zamieszanie”, wstydzą się swojej sytuacji, czasem mają w pamięci wcześniejszą, nieudaną próbę sprzeciwienia się przemocy. Psychologia nazywa występowanie podobnych zachowań syndromem wyuczonej bezradności, zjawiskiem „prania mózgu” czy efektem stresu pourazowego. Ważne jest jednak, by zawsze szukać w sobie siły i wiary w to, że przemoc można przerwać, jak i w to, że można zwrócić się o pomoc i ją otrzymać.
Doświadczanie przemocy jest problemem złożonym. Pierwszy krok i sięgnięcie po pomoc dla osoby dotkniętej przemocą jest trudne. Wymaga pokonania własnych obaw o reakcję innych, strachu przed zmianami oraz konsekwencjami w podejmowani działań.
Ogromne znaczenie ma reakcja osób z otoczenia, w którym dochodzi do aktów przemocy w rodzinie. Świadkowie dramatów rodzinnych, których niepokoją krzyki za ścianą, stały płacz dziecka czy ciemne okulary sąsiadki noszone bez względu na pogodę często żyją w przekonaniu, że skoro nikt nie prosi o pomoc to znaczy, że jej nie potrzebuje.
Wiedzieć należy, że osoba doświadczająca przemocy boi się prosić o pomoc, obawia się o życie swoje i swoich bliskich, żyje w przekonaniu, że nikt jej nie uwierzy, wstydzi się. Czuje, że nie ma prawa prosić o pomoc, nie wierzy również, że ktoś chciałby jej pomóc. Bierze całą odpowiedzialność za to, co dzieje się w domu na siebie. Nie wie, że może coś zmienić.
Mając na uwadze ochronę życia i zdrowia osób doświadczających przemocy, a zwłaszcza dzieci, należy bezzwłocznie zawiadomić służby lub instytucje w celu udzielenia rodzinie dotkniętej przemocą właściwej ochrony i pomocy. Taka postawa może ocalić życie!
Osoby stosujące przemoc wobec najbliższych również mogą uzyskać właściwą dla siebie pomoc. Ważne, by wykazały chęć zgłoszenia się do jednej z instytucji pomocowych oraz podjęły trud pracy nad swoim zachowaniem. Na terenie organizowana jest pomoc zarówno dla osób doświadczających przemocy, jak i stosujących przemoc.
CZY DOŚWIADCZASZ PRZEMOCY W RODZINIE?
Odpowiedz sobie na poniższe pytania:
Czy zdarza się, że ktoś bliski:
- Popycha Cię, policzkuje, uderza, szarpie? TAK / NIE
- Traktuje Cię w sposób, który Cię rani? TAK / NIE
- Obrzuca Cię obelgami i wyzwiskami? TAK / NIE
- Zmusza Cię do robienia rzeczy, które są poniżające? TAK / NIE
- Grozi, że Cię zabije lub skrzywdzi? TAK / NIE
- Zabiera Ci pieniądze, każe o nie prosić? TAK / NIE
- Niszczy Twoją własność? TAK / NIE
- Oboje uważacie, że to Twoja wina? TAK / NIE
Jeśli choć na jedno pytanie odpowiedziałaś/eś twierdząco, istnieje prawdopodobieństwo, że doznajesz przemocy w rodzinie.
PAMIĘTAJ!
Osoba doznająca przemocy w rodzinie nie ponosi odpowiedzialności za to, że partner stosuje przemoc. To osoba, która stosuje przemoc jest odpowiedzialna za swoje zachowanie.
Jeżeli w Twojej rodzinie chociaż raz pojawił się akt przemocy – REAGUJ!
Prawo jest Twoim sprzymierzeńcem. Daje Ci możliwość skorzystania z bezpłatnej pomocy.
JAK ZGŁOSIĆ PRZEMOC, JAK UZYSKAĆ POMOC?
W sytuacjach zagrożenia życia lub zdrowia powiadom Policję (997, 112) lub Prokuraturę. Tylko szybka reakcja umożliwi zapewnienie Tobie i Twoim bliskim ochronę, wszczęcie odpowiednich procedur oraz zabezpieczenie dowodów zdarzenia.
Jeśli doświadczasz przemocy lub jesteś jej świadkiem, możesz zgłosić ten fakt pracownikowi socjalnemu pod numerem telefonu 32/390-21-88 wew. 23
